چک ولو چیست؟
چک ولو یاشیر یکطرفه یکی دیگر از انواع مختلف ولوهای صنعتی میباشد و تا زمانی که شدت جریان درخطوط لوله ثابت باشد سیال بدون مانع در یک طرف جریان می یابد و در موقعی که جریان برگشت داشته باشد شیر یک طرفه بسته می شود و از اتصالات در برابر جریان معکوس محافظت میکند که انواع گوناگونی دارد ودر صنایع مختلفی استفاده می شود .این نوع شیر ها با شدت جریان سیال به صورت اتوماتیک باز وبسته می شوند وقطع جریان سیال باکمک نیروی برگشت سیال انجام میشود. شیر های چک ولو را در رده شیر های خودکار دسته بندی کرده اند چون بدون دخالت دستی اپراتور وبه صورت اتوماتیک کار میکند.
ویژگی های چک ولو :
دیسک داخلی اجازه ورود جریان سیال را به سمت جلو زمانی که شیر باز است را میدهد اگرشدت جریان رو به جلو کم شود و یا برعکس شود دیسک شروع به بسته شدن می کند که بستگی به طراحی شیر دارد . امکان تعمیر در خط عملکرد عالی حتی در فشار خیلی کم قابلیت نصب در جهت های متفاوت قابلیت نصب و شستشوی آسان . تحمل فشار بالا تحمل دما از23 درجه تا 190 درجه مقاوم در برابر خورندگی خودکار بوده و نیاز به اپراتور ندارد. میتوان گفت عملکرد پیچیده ای ندارد اما باعث جلوگیری از آلودگی و تداخل حاصل از برگشت مایعات یا گاز میگردد. شیر یکطرفه یا چک ولو کلاس 150 یا شیر خودکار دریچه شیرهای مکانیکی هستند که به گاز ها و آب بخار سیال های نفتی اجازه می‌دهند تا تنها در یک سمت جریان پیدا کنند و از برگشت سیال جلوگیری میکنند.
لولایی _ پیستونی _ فلنجدار _ بین فلنجی دبل پلیت_ویفری از انواع چک ولو میباشند.
در شیر یکطرفه لولایی یا دریچه ای (Swing Check Valve)، دیسک به صورت عمودی با پین به بدنه لولا می شود. با فشار سیال دیسک تا 180 درجه در جهت ورود بالا می رود و سیال را عبور می دهد ، با افت فشار سیال و تغییر مسیر برگشت سیال، دیسک پایین آمده و مانع برگشتن سیال می گردد.
تلاطم و آشفتگی در شیر یکطرفه دریچه ای بسیار کم بوده و معمولا در طراحی خطوط پایپینگ همراه با گیت ولو (شیر دروازه ای)، شیر یکطرفه دریچه ای (یک طرفه نوسانی) استفاده می شود. می توان این شیر ها را هم به صورت افقی و هم عمودی نصب کرد.
توصیه می شود در خطوطی که سیال دارای تلاطم و آشفتگی می باشد و ممکن است با ضربه های ایجاد شده (ضربه قوچی) به دیسک و متعلقات شیر یک طرفه دریچه ای آسیبی وارد شود، از این شیر استفاده نگردد.
شیر یکطرفه نوعی شیر صنعتی می باشد ، که در آن سیال فقط در یک طرف حرکت کرده و امکان برگشت در مسیر را ندارد. و از برگشت سیال در خط لوله جلوگیری میکند.
دیسک به وسیله پین به لولای شیر متصل میگردد ، و از طریق تعدادی واشر و حلقه در نشیمنگاه شیر آب بندی میشود ، که این واشرها به راحتی قابل تعویض هستند.
شیرآلات فولادی در کلاس های متفاوتی طراحی و تو لید می شوند. و اینکه کلاس شیرها نشان دهنده فشار کاری شیرها در دمای کاری آنها بر اساس استاندارد ASME B16.34 تعیین می شود.
و این شیرها دارای مزیتی همچون مقاومت بالا در برابر خوردگی و فشار بالا می باشند ، تولید در سایزهای بالا مورد کاربرد در صنایع هستند.
پس از یک شیر یکطرفه فلنجدار می توان در فشار های بالا و دمای بالا استفاده کرد.
شیر یکطرفه فلنجدار در صنایع مختلف کاربرد دارد و از برندها ، سایز ها و کلاس های متفاوت آن در انجام همه ی پروژه های صنعتی مانند صنایع پتروشیمی، صنایع گاز، نیروگاه های نفتی، صنایع شیمیایی و همچنین تاسیسات به منظور جلوگیری از برگشت سیال در خط های انتقال استفاده کرد.
1- در سامانه های تصفیه آب و فاضلاب برای جلوگیری از بازگشت آب کثیف به خطوط تصفیه.
2- در سامانه های خنک کننده برای جلوگیری از بازگشت آب گرم به خطوط خنک کننده.
3- در سامانه های حمل و نقل مواد، برای جلوگیری از بازگشت مواد به خط حمل و نقل.
4- در سامانه های پمپاژ، برای جلوگیری از بازگشت فشار به پمپ.
5- در صنعت نفت و گاز، برای جداسازی مایعات و گازها استفاده می شود.
6- در سامانه های تولید برق، برای جلوگیری از بازگشت آب خنک کننده به توربین استفاده می شود.
7- در سامانه های تولید غذا، برای جلوگیری از بازگشت مواد آلوده به خط تولید استفاده می شود.
